GM2 Gangliosidozlar olan Sandhoff Sendromu Dogustan Genetik Bir hastalıktır.
Sandhoff hastalığı beyin ve omurilikteki sinir hücrelerinin ilerleyici yıkıma neden olan nadir görülen otozomal resesif metabolik ve norometobolik bir hastalıktır. Vücutta yağı ve şekeri parçalayan enzimi eksiktir. Hekzozominidaz Ave B enzimi. Vücutta parçalanamayan yağlar ve şekerler beyne depolanır. Bir tür depolama hastalığı olarak da adlandırılır. Beyinde biriken yağlar ve şekerler beyne baskı yaparak tüm organların işlevini zamanla durdurur.
Sandhoff hastalığının en yaygın ve şiddetli form olarak bebeklik döneminde başlar. , Bu bozukluğu olan bebekler genellikle, 3 ila 6 aya kadar normal görünür sonra gelişim yavaşlar ve hareket de kullanılan kaslar zayıflar. Etkilenen bebeklerde örneğin, dönme, oturma ve emekleme gibi motor becerileri kaybederler. Onlar da yüksek seslere abartılı irkilme tepkisi gelişir. Kaslarda tamamen güçsüzlük başlar, ciğerlerde tutulum görülür ve solunum zorlaşır. Yoğun nöbet atakları, gözlerde görme kaybı yaşanır. Tüm fonksiyonlarını kaybedip yatağa bağımlı yaşayan çocuklar 3-4 yaşlarında ölümle sonuçlanır.
SANDHOFF HASTALIĞININ NEDENLERİ, BELİRTİLERİ VE KONTROLÜ
GM2 Gangliosidozlar olan Sandhoff Sendromu Dogustan Genetik Bir hastalıktır. Sandhoff hastalığı beyin ve omurilikteki sinir hücrelerinin ilerleyici yıkıma neden olan nadir görülen otozomal resesif metabolik ve norometobolik bir hastalıktır. … Bir tür depolama hastalığı olarak da adlandırılır
Hastalığın Nedeni
HEXB genindeki mutasyonlar, Sandhoff hastalığına neden olmaktadır. HEXB geni sinir sistemindeki iki kritik enzimimin protein üretiminin genetik komutlarını içermektedir. Bu enzimler beta-hekzoaminidaz A ve beta-hekzoaminidaz B’dir. Bu enzimler hücredeki toksinleri yok eden ve geri dönüşüm merkezi gibi davranan lizozomlarda bulunmaktadır. Lizozomun içinde bu enzimler yağ cisimciklerini, kompleks şekeri ve şekere bağlanmış molekülleri parçalar. Özellikle beta-hekzoaminidaz A, GM2 gangliyozid (gangliyonlarda bulunan bir glikolipid) adındaki yağ cisimciklerinin parçalanmasına yardımcı olur.
HEXB geninde gerçekleşen mutasyon beta-hekzoaminidaz A ve beta-hekzoaminidaz B enzimlerinin aktivitelerini bozarak GM2 gangliyozid ve diğer moleküllerin parçalanmasını engeller. Bunun sonucunda bu bileşikler özellikle beyin ve omurilikte bulunan sinir hücreleri olmak üzere hücrede toksik seviyeye ulaşacak şekilde birikirler. GM2 gangliyozidlerin miktarındaki artış bu nöronların ileri düzeyde tahribatına yol açar ve sonuç olarak bu kişide Sandhoff hastalığına neden olan belirtiler ve semptomlar görülür.
Çünkü Sandhoff hastalığı lizozom fonksiyonlarının zayıflamasına ve GM2 gangliyozidlerinin birikmesine neden olur. Bu sebeple bu hastalık bazen lizozomal depo hastalığı veya GM2-gangliosidosis olarak da anılır.
Sandhoff hastalığı otozomal (cinsiyete bağlı olmayan) çekinik kalıtım modeline sahiptir. Bunun anlamı hastalığa neden olan gen çiftinin her ikisinde de bu mutasyonun bulunmasıdır. Bu otozomal çekinik hastalığa sahip bireyin hem annesi hem de babası DNA’larında bu mutasyona uğramış birer geni bulundururlar. Fakat bu kişinin ebeveynleri bu hastalıkla ilgili tipik belirti ve semptomları göstermezler.
Belirtileri:
Sandhoff hatalığının en yaygın ve şiddetli hali çocukların emekleme döneminde ortaya çıkmaya başlar. Bu hastalığa sahip bebekler yaklaşık 3 ile 6 aylık olana kadar normal görünürler, ta ki bu bebeklerde gelişmede gerileme ve hareket etmek için kullandıkları kaslarda zayıflama görülünceye kadar. Hastalığa sahip bu çocuklar zamanla dönme, oturma, emekleme gibi motor özelliklerini kaybetmeye başlarlar. Ayrıca bu hastalarda yüksek seslere karşı abartılı bir irkilme veya ürkmeyle tepki verme durumu gelişir. Hastalığın ilerlemesiyle bu hastalığa sahip çocuklar kasılma nöbetleri, görme ve saç kaybı, düşünsel yetersizlikler ve felçler yaşarlar. Bu hastalığın karakteristik bir özelliği olan gözdeki kiraz kırmızısı benekler göz muayenesi ile fark edilebilir. Bazı çocuklarda ayrıca organ büyümesi(organomegali) ve kemik anormallikleri de görülür. Sandhoff hastalığının çocuklarda görülen bu şiddetli formuna sahip olan bebekler ancak çocukluklarının erken dönemine kadar yaşayabiliyorlar.
Sandhoff hastalığının diğer çeşitleri çok daha nadir görülmektedir. Bu tipteki Sandhoff hastalığının belirtileri ve semptomları çocukluk, ergenlik veya yetişkinlik döneminde başlayabilir ve genellikle bebeklik formuna göre daha hafif seyreder. Sandhoff hastalığının bu tipinin karakteristik özellikleri kas zayıflığı, ataksi(kas koordinasyon kaybı) ve hareket etme, konuşma ve mental rahatsızlıklarla ilgili çeşitli problemleri içermektedir. Bu belirti ve semptomlar Sandhoff hastalığının geç başlangıçlı formuna sahip insanlar arasında daha da çeşitlenir.